У канцы лістапада на волю выйшла прадпрымальніца з Полацка Таццяна Шостак, якую затрымалі, калі яна збіралася з калегамі несці зварот у райвыканкам. Жанчына адседзела 30 сутак, выйшла на волю і ўжо вярнулася на працу, паведамілі «Люстэрку» блізкія знаёмыя сям'і. Яны расказалі журналістам, як Таццяна адбывала свой адміністрацыйны арышт.
З самой Таццянай пагаварыць не ўдалося, пра ўмовы, у якіх яна правяла 30 сутак, расказвае знаёмы яе сям'і — Арцём. Мы змянілі яго імя з меркаванняў бяспекі, аднак усе звесткі мужчыны ёсць у рэдакцыі.
«Ці падпісваеце пратакол, ці напішам, што аказвалі супраціў, сарвалі пагон і плюнулі у твар супрацоўніку»
Таццяну Шостак затрымалі ў канцы кастрычніка, калі яна збіралася з калегамі-прадпрымальнікамі несці ў райвыканкам калектыўны зварот з просьбай, каб улады расказалі, як бізнесу працаваць у новых умовах або закрыць сваю справу. Жанчыне тады далі 30 сутак за аватарку ў сацсетках, а сам дакумент з подпісамі канфіскавалі. Арцём расказвае, што яе асудзілі па двух адміністрацыйных артыкулах — за аватарку і «нейкую праграму», якую нібыта знайшлі ў яе тэлефоне:
— Таня казала, што ніякай такой праграмы ў яе там не было, але ёй сказалі: «Ці падпісваеце тое, што мы ў пратаколе ўказалі, ці напішам, што вы аказвалі супраціў, сарвалі пагон, плюнулі супрацоўніку ў твар, і вам будзе пагражаць да двух гадоў». Вы самі разумееце, выбар паміж 30 суткамі і двума гадамі відавочны, таму пад ціскам яна ўсё падпісала.
Супрацоўнікі КДБ з ёй праводзілі гутарку. Прынеслі справу, Таня казала, сантыметраў на восем таўшчынёй. Яна ж заўсёды была актыўная — можа, усе гады збіралі на яе, дзе і ў чым удзельнічала. Але падрабязнасці, пра што менавіта яны яе распытвалі, я не ўдакладняў.
Адразу пасля затрымання жанчына знаходзілася ў полацкім ІЧУ. Калі адбыўся суд, яе перавялі ў віцебскае СІЗА, куды з райцэнтра адпраўляюць адбываць пакаранне «парушальнікаў» па адміністрацыйных артыкулах.
— Расказвала, што ў яе часта мяняліся суседкі па камеры. І людзей кідаюць з камеры ў камеру. Сядзелі з ёй арыштаваныя па розных артыкулах. Неяк на калідоры яна бачыла Вольгу Брыцікаву, — пераказвае мужчына.
«Паднялі дупы, прыбралі матрацы, селі на жалеза і сядзіце»
Таццяна расказвала, што палітычных у СІЗА па-ранейшаму будзяць некалькі разоў ноччу, а днём не дазваляюць карыстацца матрацамі і коўдрамі.
— Ветліва з імі, вядома, ніхто не размаўляў — усё па-блатному: «Паднялі дупы, прыбралі матрацы, селі на жалеза і сядзіце!» Таня казала, неяк у яе схапіла спіну, яны адразу здзекліва: «Ой, Шостак, а што гэта з вамі — захварэлі? — Не дачакаецеся. — А, ну-ну. Будзем задзірацца?!» У такім духу ідзе размова.
Наколькі ў камерах цёпла ці холадна, я не ведаю, але Таня сама па сабе цеплалюбівая, нават дома, калі мы прыходзілі да іх у госці, заўсёды была цёпла апранутая. Таму там яна ўвесь час спала ў цёплым спартыўным касцюме і пухавіку, які ёй змог перадаць муж. Хоць капюшон ноччу ёй надзяваць не давалі — спі са святлом.
Таксама, са словаў знаёмага, Таццяне не аддавалі перадачы ад родных, нават медыкаменты, якія прынёс муж. А пасля выхаду з СІЗА ёй вярнулі не ўсе асабістыя рэчы, якія былі ў гэтых перадачах:
— Ведаю, што ёй адпраўлялі дзве пасылкі, і адна з іх наогул не дайшла — дзесьці знікла. А перадачы прыносяць як: у спісе, напрыклад, 14 пазіцый, а выдаюць толькі чатыры. І кажуць: «Падпісвай ці наогул нічога не атрымаеш». Таня расказвала, што ёй аддалі прадметы асабістай гігіены — мыла і шампунь, зубная шчотка і паста ў яе былі. Медыкаменты, сказалі, на патрабаванне будуць выдаваць. Але як ты іх папросіш, калі табе кажуць, што нічога няма?
«Чаму я павінная з’язджаць? Я тут жыву»
Прадпрымальніца выйшла на волю 25 лістапада. Наш суразмоўца расказвае, што жанчына стойка перанесла адміністрацыйны арышт. Цяпер яна ўжо вярнулася на працу і займаецца хатнімі справамі.
— Таня — кандыдат у майстры спорту па лыжах, фізічна моцны чалавек. Вядома, псіхалагічна затрыманне і гэта ўсё даецца ў знакі, але Таня — баец, зламаць яе цяжка, — тлумачыць Арцём і дадае, што цяпер жанчыну пазнаюць у ГЦ, дзе яна працуе. — Разумееце, у нас жа горад невялікі, іх сям’я ўсё жыццё з дробным бізнесам звязаная, таму Таню яшчэ да затрымання і артыкулаў пра яе многія ведалі. Ну, а цяпер часта людзі спыняюцца, хтосьці абдыме, падтрымае. Я пытаўся, ці збіраецца яна з’язджаць, адказ быў просты: «Чаму я павінная з’язджаць?! Я тут жыву». У Танінай мамы яшчэ мама ў бальніцы — клопатаў у іх цяпер шмат.
Таня казала, што яе здзівіла, які цяпер вал прэсінгу — можа, і ў 2020-м такога не было, як цяпер! Людзей прывозілі пастаянна. Тыя расказвалі, што сілавікі маглі зайсці ў арганізацыю, сабраць ва ўсіх тэлефоны і праверыць. Калі ў кагосьці нешта знайшлі — адразу забіраюць, праз дзве гадзіны суд і на суткі. Некаторыя як былі ў спадніцы і блузачцы ў офісе за камп’ютарам, так і прыязджалі ў ІЧУ або СІЗА, — пераказвае Арцём словы Таццяны. — І вы ведаеце, у маіх сяброў, у якіх ёсць свая грамадзянская пазіцыя, і ў мяне ў тым ліку на ўсялякі выпадак дома стаіць сабраны пакет з цёплымі рэчамі. Каб, калі раптам прыйдуць, пакет у рукі — і паехаў. Вось так мы цяпер жывём.
